Stanowisko Rządu RP w sprawie pytań do TSUE C-212/20

W sprawie pytań prejudycjalnych złożonych do TSUE przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w dniu 12 maja 2020 r. , stanowiska RPO, KE a teraz Rządu RP są zbieżne.

Poniżej pytania a następnie stanowisko Rządu RP.

1) Czy w świetle art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1 i art. 5 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich 1 oraz jej motywów, przewidujących obowiązek sporządzania umowy prostym i zrozumiałym językiem oraz konieczność interpretowania wątpliwości na korzyść konsumenta, zapis umowy określający kurs kupna i sprzedaży waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego kursem waluty obcej musi być sformułowany w sposób jednoznaczny, tj. tak, aby kredytobiorca/konsument mógł samodzielne określić ten kurs w danym dniu, czy też w świetle rodzaju umowy, o którym mowa w art. 4 ust. 1 w/w dyrektywy, długoterminowego (kilkudziesięcioletniego) charakteru umowy oraz faktu, iż wysokość waluty obcej podlega ciągłym (w każdej chwili) zmianom, możliwe jest sformułowanie postanowienia umownego w sposób ogólniejszy, a mianowicie odnoszący się do rynkowej wysokości waluty obcej uniemożliwiający wprowadzenie znaczącej nierównowagi stron w zakresie praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta w rozumieniu art. 3 ust. 1 w/w dyrektywy;

2) W razie pozytywnej odpowiedzi na pierwsze, czy w świetle art. 5 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich oraz jej motywów, możliwa jest interpretacja zapisu umownego dotyczącego określania przez kredytodawcę (bank) kursu kupna i sprzedaży waluty obcej w ten sposób, aby rozstrzygnąć wątpliwości umowne na korzyść konsumenta i przyjąć, że umowa określa kursy kupna i sprzedaży waluty obcej, nie w sposób dowolny, lecz wolnorynkowy zwłaszcza w sytuacji, gdy obie strony tak samo rozumiały zapisy umowne określające kurs kupna i sprzedaży waluty obcej bądź kredytobiorca/konsument nie był zainteresowany kwestionowanym postanowieniem umownym w czasie zawarcia umowy i jej wykonywania, w tym nie zaznajomił się z treścią umowy w chwili jej zawarcia i przez cały czas jej trwania.

STANOWISKO RZĄDU RP

1) Artykuł 5 dyrektywy 93/13/EWG należy interpretować w ten sposób, że ocena, czy warunek umowny został sporządzony prostym i zrozumiałym językiem, powinna odnosić się wyłącznie do brzmienia umowy. Dla oceny, czy warunek umowny został sporządzony prostym i zrozumiałym językiem w rozumieniu art. 5 dyrektywy 93/13/EWG, nie ma znaczenia, że może istnieć korzystny dla konsumenta wariant wykładni tego warunku.

2) Wynikający z art. 5 dyrektywy 93/13/EWG wymóg sporządzenia warunku umownego prostym i zrozumiałym językiem należy interpretować w ten sposób, że warunek umowy odnoszący się do kursu kupna i sprzedaży waluty obcej powinien zostać tak sformułowany, aby właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny przeciętny konsument był w stanie na jego podstawie zrozumieć konkretne działanie metody obliczania tych kursów, w tym poznać wysokość marży stosowanej przez bank, i oszacować tym samym, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, potencjalnie istotne konsekwencje ekonomiczne takiego warunku dla swoich zobowiązań finansowych.

3) Artykuł 5 oraz art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG należy intepretować w ten sposób, że nie spełnia wymogu bycia sporządzonym prostym i zrozumiałym językiem warunek umowny określający kurs waluty poprzez ogólne odniesienie się do bliżej nieokreślonego kursu rynkowego.

4) Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG należy interpretować w ten sposób, że w przypadku, gdy niejasny i nieprecyzyjny warunek umowny uprawnia przedsiębiorcę do szeregu zachowań, analizując jego nieuczciwy charakter należy wziąć pod uwagę pełny zakres praw i obowiązków, jakie mogą z niego wynikać. Okoliczność, że warunek umowny sporządzony w sposób niejasny bądź wieloznaczny może być interpretowany z korzyścią dla konsumenta, nie może skutkować uznaniem, że jest on zgodny z art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG.